LIMINAL

Peru, son yıllarda neredeyse 70.000 kişinin ölümüne yol açan şiddetli bir iç çatışma döneminden geçti. Bu ölümlerin failleri Ordu ve iki gerilla grubuydu: Sendero Luminoso [Aydınlık Yol] ve Movimiento Revolucionario Tupac Amaru [Tupac Amaru Devrimci Hareketi]. Peru Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu’nca resmileştirilen anlatı, çatışmanın başlangıcını 1980, – Sendero Luminoso’nun savaş ilanı – sonunu ise 2000 yılı olarak – eski Başkan Alberto Fujimori’nin düşüşü – belirledi. Yuvarlak sayılar kullanılarak yapılan tarihsel dönemselleştirme, şiddetin kapsamını kavramaya yardımcı olsa da resmi anlatı, dönemi istisnai bir zaman olarak işaretleme etkisine de sahip – görünüşe göre, çözüme kavuşmuş görünen bir istisna. Buna karşın çatışmanın resmen bitişinden on dokuz yıl sonra, 16.000 kayıp insan ve 6.000 açılmamış toplu mezar hala yas tutulmayı bekliyor.

Mevcut mezar açma ve toplu mezarlarda gömülü kurbanların kimliğini ölüm sonrasında tespit etme çabaları, genel olarak kurbanın kişiliğini ‘geri kazandırmak’, yasal vefatı belirlemek ve ailelere yas tutma olanağı vermeyi amaçlıyor. Cesetlerden geriye kemiklerin kaldığı Peru örneğinde kurbanın kimliğini ‘restore’ edenler hem adli arkeologlar hem adli antropologlar. Arazi çalışması sırasında adli arkeolog insan kalıntılarını topraktan geri çıkarıyor. Bu kalıntılar daha sonra laboratuvar analizi ve kesin kimlik tespiti için adli antropoloğa götürülüyor. Bu iki müdahalenin ortasında, kalıntılar “kayıp kişi” ile resmi vefat ilanı arasında geçici bir yasal statüde havada asılı kalıyor.

Liminal [Eşikte], o geçici durumda geçiyor ve yasal tanınma açısından arafta bulunan, özneliğin, tanınabilirliğin ve temsil edilebilirliğin eşiğindeki öznelere yanıt veriyor.

Maya Watanabe video yerleştirmeleri ile çalışan Peru’lu bir görsel sanatçı ve film yapımcısı. Yakın zamanda başka mekanlara ek olarak De Pont Museum (NL), MAXXI Museum (IT); MALI – Museo de Arte de Lima (PE); Rose Art Museum (US); La Casa Encendida (ES); Palais de Tokyo (FR); Kyoto Art Center (JP); Fridericianum (DE) ve Matadero’da (ES) sergileri oldu. İşleri Videobrasil, 13. Havana Bienali (CU), Asya Sanat Bienali (TW), 2. Wuzhen Güncel Sanat Sergisi (CN) ve Pekin Bienali (CN) dahil çeşitli uluslararası sanat bienallerinde gösterildi. Peru, İspanya, Avusturya ve İtalya’da sahne prodüksiyonları için görsel işitsel sanat yönetmeni olarak da çalıştı. 2018’de Han Nefkens Vakfı Ödülü’ne layık görülen Watanabe Amsterdam’da yaşıyor. Halen (Londra Üniversitesi) Goldsmiths College’daki Görsel Kültürler bölümünde doktora araştırmalarına devam ediyor ve Amsterdam’da Rietveld Academie’de ders veriyor.

Liminal (2019), dijital video, 60 dakika. Sanatçının izniyle.

Bu film suç, soykırım, mesuliyet konularına değinen filmlerden oluşan gösterim programının bir parçasıdır.

KIRIK 2022 programları Sürdürülebilirlik Fonu 2021-2022 kapsamında SAHA tarafından desteklenmektedir.