13:00 – SOHBET VE GEZİNTİ

Ekin Sarıca ve Asu Aksoy eşliğinde Haliç’in dönüşümündeki paydaş ve failleri konuşuyoruz.

Buluşma Noktası: 

İstanbul Sanat (Haliç Tersanesi)

16:00 – SUNUMLAR VE TARTIŞMA

ÖLÜ BALIKLAR NE DER?

Asu Aksoy

HALİÇ TERSANELERİ’NİN DÖNÜŞÜMÜNDE SERMAYE VE KAMUNUN İTTİFAK ALANI OLARAK KÜLTÜR

Ekin Sarıca

Mekan: 

İmalathane @ İMÇ

Küresel ve ulusal düzeydeki hegemonya mücadeleleri günümüzde daha doğrudan kültürel alan üzerinden ifade bulurken, kültüre ilişkin araçsalcı yaklaşımlar gittikçe öne çıkıyor. Kültürel üretim süreçlerinin hizmet ve rant yarışına vesile olduğu 2024 yerel seçimleri, bu eğilimin Türkiye’de de ne kadar canlı olduğunu gösterdi. Bu süreçte özellikle metropollerde kültür endüstrilerine ilişkin vaatler öne çıktı. Kentsel miras yapılarının kültür, turizm ve rekreasyon alanlarına dönüştürülmesi yerel yönetimlerin vurguladığı icraatlerden oldu. Bu türden vaat ve icraatler, bir yandan kültür üreticilerinin ve tüketicilerinin rızasını üretip, beklentilerini kışkırtırken, diğer yandan kentsel mirasa yalnızca bir maddi koruma ya da turizm güdümlü ekonomik canlanma meselesi olarak yaklaşmayan kesimlerin eleştirilerini alıyor.

Eda Hisarlıoğlu ve Fırat Genç’in KIRIK için tasarladığı bu buluşmada Haliç havzasının bir cazibe merkezine dönüştürülmesi tahayyülünün tarihsel ve mekânsal karşılıklarını birlikte tartıştık. Haliç, bugün yerel yönetimlerin, sermayenin ve iktidarın kimi zaman ortaklaşan, kimi zaman çatışan müdahaleleri sonucu kültür endüstrilerinin biriktiği bir aksa dönüşmekte. Haliç’i bir “kültür havzası” olarak gören bakışın bütünselliği ile kentlilerin kullandığı gündelik ulaşım akslarının yarattığı parçalı mekân algısı çok katmanlı bir Haliç coğrafyası yaratıyor. Bu çok katmanlılığı birarada değerlendirme hedefiyle Haliç’i Asu Aksoy ve Ekin Sarıca ile birlikte izledik ve tartıştık.

Yüksek eğitimini ODTÜ Ekonomi bölümünde tamamlayan Asu Aksoy 1993 yılında Westminster Üniversitesi’nden İletişim Çalışmaları doktorası ünvanı aldı. İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin Sanat ve Kültür Yönetimi Programı’nda ders verdi ve Santralistanbul projesinin kuruluş aşamalarında çalıştı. Bir dönem aynı üniversitenin bünyesinde kurulan Kültür Politikaları ve Yönetimi Araştırma Merkezi’nin müdürlüğünü üstlenen Aksoy, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı desteği ile İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri başlıklı projenin yürütücülerinden biri oldu. 2012 yılında Rotterdam’da yapılan Uluslararası Mimarlık Bienali’nin çalışma kentlerinden biri olan İstanbul projesinin yerel küratörlüğünü yaptı. Kentlerin, havzaların kültürel gelişimi ve kültürel miras odağından planlanması ve yönetimi, tarihi ve doğal miras varlıklarının ve değerlerinin korunarak toplumla buluşturulması konularında çalışmalar gerçekleştirmekte. Kültür Mirası Yönetimi: Neden ve Nasıl? Türkiye’den Deneyimler ve Tartışmalar başlıklı kitabın derleyenleri arasında yer alan Aksoy Açık Radyo’daki Kültürel Miras ve Koruma: Kim için Ne İçin? yayınının programcılarındandır.

Ekin Sarıca, Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım fakültesinde lisans eğitimini tamamladı. Halen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Şehir Bölge Planlama bölümü Kentsel Tasarım Programı yüksek lisans öğrencisi. Parçası olduğu mesleki örgütlenmeler arasında, Mimarlıkta Dayanışmacı Taban Hareketi ve Ücretli ve İşsiz Mimarlar Forumu sayılabilir. İstanbul Kent Savunması ve Haliç Dayanışmasında gibi kolektif kent mücadelesi forumlarında da yer alan Sarıca, aynı zamanda Beyoğlu ve Haliç’in dönüşümünü konu alan Yaşayan, Üreten, Dönüşen Haliç belgeselinin emekçileri arasındadır.

Eda Hisarlıoğlu Kültür için Alan proje koordinatörü olarak Goethe-Institut İstanbul’da çalışıyor. Amsterdam merkezli platform Failed Architecture’ın çekirdek editoryal ekibinde aktif rol alırken, aynı zamanda Kadir Has Üniversitesi Mimarlık ve Kent Çalışmaları Programı’nda yüksek lisans yapmakta. İstanbul Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitiminin ardından ve Açık Diyalog’un küratöryel çalışmalar alanındaki dokuz aylık eğitimini tamamladı. 2016 yılından bu yana araştırmacı ve sergi yapımcısı gibi roller üstlenerek, kültür sanat alanında çeşitli kurum ve sanatçılarla işbirliği yaptı.

Fırat Genç, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde öğretim üyesi. Doktora derecesini Boğaziçi Üniversitesi Modern Türkiye Tarihi Bölümü’nden aldı. Mülkiyet ve Müşterekler: Türkiye’de Mülkiyetin İnşası, İcrası ve İhlali (Metis, 2023) başlıklı derleme çalışmanın editörlüğünü Begüm Özden Fırat’la birlikte üstlendi. Kentlerin Türkiyesi: İmkânlar, Sınırlar ve Çatışmalar (Çağlar Keyder, Fuat Keyman ve Ayşe Köse Badur ile birlikte; İletişim, 2021) ve ‘Milletin Bölünmez Bütünlüğü’: Demokratikleşme Sürecinde Parçalayan Milliyetçilikler (Ferhat Kentel ve Meltem Ahıska ile birlikte; TESEV, 2007) başlıklı kitapların yazarlarından biri. Kentleşme, mekân politikası, toplumsal hareketler, Kürt sorunu ve uluslararası göç üzerine yazıları çeşitli dergilerde ve derleme kitaplarda yayımlandı.

Bu konuşma kültür savaşları ve kültürel hegemonya programının bir parçasıdır.

Mekan desteği için İmalathane’ye, yardımları için İMÇ 5533 (Can Küçük) ve Saha Stüdyo’ya teşekkür ederiz.

KIRIK 2023/24 programları SAHA Sürdürülebilirlik Fonu tarafından desteklenmektedir.