KÜLTÜR BELASI: KURUMLAR, HAYAT TARZI VE KUTUPLAŞMANIN ÖTESİ

Küresel eğilimlere paralel olarak, Türkiye siyasetinin ve toplumsal hayatının ana çatışma noktalarından birinin kültür savaşları olarak adlandırılabileceği bir dönemin içindeyiz. Özellikle 2010 referandumu ve Gezi ayaklanmasını takiben, kültür savaşları iktidarın iki karşı sosyo-kültürel kamplaşma üzerinden hegemonyasını inşa etmesini, kimlik ve hayat tarzı siyasetini ve kültür-sanat alanındaki faaliyetlerini tanımlayan bir ifade haline geldi. 

KIRIK’ın Begüm Özden Fırat’la birlikte tasarladığı bu buluşmada hayatımızı ve tahayyülümüzü iki karşı kampa daraltma girişimlerine karşı, kültürü bir savaş mevziisi değil, bir mücadele süreci olarak hayal etmeyi, kamusal yaşam ve kültürel ifade alanında gerçekleşen zengin ve üretken müzakereleri tartışmayı arzu ediyoruz. Sıkıştırıldığımız mahallelere, taraflara, toplumsal mücadelelere eleştirel ama yapıcı bir gözle bakacağımız, içerisinde ya da etrafında ürettiğimiz kurumlara mesafelenerek, ötesini birlikte hayal edeceğimiz buluşmamıza davet ediyoruz.

Bu konuşma kültür savaşları ve kültürel hegemonya programının bir parçasıdır.

Program

12:00 

HOŞGELDİNİZ

Begüm Özden Fırat & Zeyno Pekünlü

12:15-14:30

MUHALİF CENAHTA KÜLTÜRE RİCAT: KÜLTÜREL HEGEMONYA, KÜLTÜREL MÜCADELE, KÜLTÜR VE SİYASET

Emre Tansu Keten

İSTANBUL’DA LGBTİ+ DOSTU MEKANLAR VE LGBTİ+ ÖZNELER: GETTOLAR, SERMAYE VE ŞEHRİN DEĞİŞİMİ

Lara Özlen

KADINLAR KİME OY VERDİKLERİ ÜZERİNDEN AYRIŞIRKEN HAYATLARIMIZI SAVUNMAK İÇİN NE YAPMALI?

Feride Eralp

14:30-15:00

Çay, kahve arası

15:00-17:00

TÜRKİYE’DE SANAT ALANINDA KURUMSAL ELEŞTİRİ 

Osman Erden

TÜRKİYE’DE MÜZENİN KAMUSALLIĞI

Ayşe H. Köksal 

OTONOM KÜLTÜR KURUMLARI

Enis Köstepen

Begüm Özden Fırat, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesidir. Kent ve kültür sosyolojisi, görsel kültür çalışmaları ve toplumsal hareketler alanlarında çalışmaktadır. Commitment and Complicity in Cultural Theory and Practice (Palgrave/Macmillan, 2009), Cultural Activism: Practices, Dilemmas, Possibilities (Rodopi, 2011) ve Küresel Ayaklanmalar Çağında Direniş ve Estetik (İletişim, 2015) kitaplarının editörlerindendir. Encounters with the Ottoman Miniature Contemporary Readings of an Imperial Art adlı kitabı 2015’te I.B. Tauris tarafından yayınlanmıştır. Hoşgeldin Lenin (2016) ve Boşluk (2020) adlı belgesellerin yönetmenlerindendir.

Emre Tansu Keten, 1988 yılında Lüleburgaz’da doğdu. 2011’de Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik bölümünden mezun oldu. Aynı üniversitede yüksek lisans ve doktorasını tamamladı. 2017 yılında, araştırma görevlisi olarak çalışırken barış bildirisini imzaladığı gerekçesiyle KHK ile üniversiteden ihraç edildi. İhraç edilmesinin ardından Cumhuriyet Pazar, T24, K24, Gazete Pencere gibi mecralarda düzenli yazılar yazdı, çeşitli yayınevlerinde editörlük ve redaktörlük yaptı. Yayımlanmış birçok makale ve kitap bölümü bulunmaktadır.

Lara Özlen, 2013 yılında Bilgi Üniversitesi Sinema-TV bölümünden mezun oldu. Ardından 2017 yılında Sabancı Üniversitesi Kültürel Çalışmalar bölümünde yüksek lisans eğitimini tamamladı. 2013’ten beri çeşitli sivil toplum alanlarında iletişim ve video kurgusu gibi işler üstlendi. Bunlara ek olarak part-time akademik olarak yazmaya, okumaya devam ediyor. İlgi alanları arasında queer, toplumsal cinsiyet, hafıza ve film çalışmaları yer alıyor. Ayrıca 5Harfliler’de sinema üzerine küçük yazılar yazmaktan ve çeşitli gazeteler için freelance gazetecilik yapmaktan hâlâ keyif alıyor.

Feride Eralp, İstanbul’da yaşayan feminist bir aktivisttir. Son on yıldır kadın hareketinin İstanbul’da ve zaman zaman ülke genelinde sokak eylemlerini koordine ettiği Kadınlar Birlikte Güçlüdür eylem platformu, Barış için Kadın Girişimi, feminist web kolektifi Çatlak Zemin, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesini engellemek amacıyla sürdürülen kampanyalar gibi gibi çeşitli grup ve platformlarda yer almıştır. Son 7 yıldır Feminist Mekan gönüllüsüdür ve 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ve 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nde gerçekleşen Feminist Gece Yürüyüşlerinin düzenleyicilerindendir. 

Osman Erden Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat programında Nasyonal Sosyalizmin Alman Sanatına Yansıması başlıklı yüksek lisans tezini tamamladıktan sonra Türkiye’de Güncel Sanat Alanını Şekillendiren Unsurlar başlıklı teziyle doktor unvanını kazandı. Erden, halen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde doktor öğretim üyesi olarak görevini sürdürüyor. UNESCO’ya bağlı Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneği (AICA) Türkiye şubesinin 2008–2011 yılları arasında yönetim kurulu üyeliği, 2011–2014 yılları arasında başkanlık görevlerini yerine getiren Erden’in Modern Sanatın Kısa Tarihi adlı kitabı 2016’da yayımlandı. Erden halen Erken Modern Dönem Sanatı ve Almanya’da Nazi İktidarının Kültür Politikaları başlıklı kitaplar üzerine çalışmalarını sürdürüyor.

Ayşe Hazar Köksal lisans derecesini 1999 yılında Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nden, yüksek lisans derecesini 2002 yılında Reading Museums Through Technology başlıklı teziyle European Studies of Society, Science and Technology Uluslararası Yüksek Lisans Programından almıştır. Doktora derecesini 2011 yılında tamamladığı Sanat Kurumsallaşması Sürecinde İstanbul Resim ve Heykel Müzesi başlıklı çalışmasıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Sanat Tarihi Doktora Programından almıştır. Genç Sanat, Artist, Sanat Dünyamız gibi dergilerde çağdaş sanat, müze, bienal ve kurumlar üzerine yazıları bulunan Köksal, E-Skop Sanat Tarihi ve Eleştiri Dergisi’nin editörleri arasındadır.  Çalışma alanları arasında sanat ve müzeleri, sanatın örgütlenme biçimleri, müze ve mimari, çağdaş sanat ve piyasa ilişkisi, kent ve imge, kültür politikaları, kültür endüstrisi ve yaratıcı endüstri gibi konular bulunmaktadır.

Enis Köstepen, Boğaziçi Üniversitesi’nde uluslararası ticaret ve sosyoloji, The New School for Social Research’te antropoloji eğitimi aldı. 2001 yılındaki kuruluşundan beri Altyazı Sinema Dergisi’nin yayın kurulunda yer alan Enis Köstepen, 2008 yılında Bulut Film’de uzun metraj filmlerin yapımcılığını üstlenmeye başladı. Tepenin Ardı (2012) ve Abluka (2015) filmlerinin yapımcıları arasında yer alan Köstepen, 2013-2021 yılları arasında Hafıza Merkezi’nde proje ve kaynak koordinatörü olarak çalıştı. 2019’da Altyazı Sinema Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı ve halen yönetim kurulu üyeliğini sürdürmektedir.