SANAT DÜNYASI VE HUZURSUZLUKLARI

BANU KARACA

11 Ağustos 2021 18:00

Sanat yapmak, özellikle görsel sanatlar alanında, çoğunlukla bireysel(leştirilmiş) bir süreçtir. Ancak sanatın üretimi, sunumu, dolaşımı ve seyircisi ile buluşma şekilleri sanat dünyasını oluşturan birçok farklı aktörün işbirliklerine ve geniş ilişki ağlarına dayalıdır. “Sanat emekçileri” gibi terimler söz konusu olan aktörlerin bazılarının sanatın üretimi, sunumu ve dolaşımına olan katkılarını görünür kılmaya çalışsa bile, sanat dünyasını tanımlayan yapısal güç farklılıkları ve bağımlılık ilişkileri sık sık göz ardı edilmektedir.

Bu konuşma, sanat dünyasının dinamiklerini irdelerken, ona (Arthur Danto’nun önerdiği gibi) sadece kurumsal mekanların, pratiklerin ve ‘otoriter teorilerin’ bir iç içe geçmesi olarak bakmayacak. Aynı zamanda, birbiriyle çelişen çıkar odakları ve sanat anlayışlarından oluşan ve sürekli arabuluculuğa ihtiyacı olan bir yapı olarak ele alacak. Sanat dünyasındaki ilişkileri tanımlamak için sıklıkla kullanılan dost/düşman motifleri, dedikodunun rolü, bu dünyada bireysel ya da kolektif olarak kurumların içinde ya da dışında kalarak yolunu bulmaya çalışmak gibi konular tartışılacak. Bu bağlamda sanat dünyasının sanatın özgürleştirici potansiyelini sahiplenme konusunda yarattığı imkanların ve çıkmazların sanatın modern algısı tarafından hangi ölçüde içerildiğine de değinilecek.

 

Banu Karaca politik antropoloji, sanat, estetik ve kültür politikalar ile feminist hafıza konusunda çalışmaktadır. Sanatta sansür, müzeler, cinsiyet ve görsel okuryazarlık, ve sanat eserlerin iadesi konularında makaleleri olan Karaca, aynı zamanda The National Frame: Art and State Violence in Turkey and Germany (2021) adlı kitabın yazarı ve Women Mobilizing Memory (2019)’nin ortak editörüdür. Türkiye’de sanatta sansürü belgeleyen Siyah Bant’ın kurucularından olan Karaca, şu sıralarda Volkswagen Foundation ve Forum Transregionale Studien’in desteği ile yağmalanmış ve mülksüzleştirilmiş sanat eserlerinin Türkiye ve Avrupa’nın süregiden şiddet tarihlerinde sanata dair akademik ve yasal bilgi üretimini nasıl şekillendirdiğini üzerine çalışmaktadır.